Prefabrykowane elementy infrastruktury kolejowej BETONFERTIGTEILE

Wstęp

Zdecydowana większość procesów inwestycyjnych realizowanych w Polsce w odniesieniu do infrastruktury kolejowej dotyczy modernizacji lub odnowy istniejących linii kolejowych. Decyzja o przywróceniu parametrów konstrukcyjnych lub ich poprawie wynika zazwyczaj z rosnących potrzeb przewozowych na danym odcinku, zarówno w zakresie przewozów pasażerskich jak i towarowych. Stąd też wydłużające się inwestycje i wielomiesięczne ograniczenia przepustowości linii powoduje wydłużenie czasu przejazdu, a niekiedy nawet zamknięcie całych odcinków  linii kolejowych z powodu modernizacji. Sytuacja taka nie pozostaje bez wpływu na kondycję ekonomiczną przewoźników. Największe straty notują ci operatorzy i przewoźnicy, którzy z powodu braku możliwości realizacji przewozów zgodnie z potrzebami klientów, zmuszeni są odwoływać swoje pociągi, wprowadzać komunikację zastępczą czy wręcz korzystać z tras objazdowych.

Doświadczenia z modernizacji w perspektywie unijnej 2007-2013 potwierdzają niekorzystny wpływ zbyt długich procesów inwestycyjnych na strukturę i wielkość rynku przewozów w Polsce. Najbardziej jaskrawym przykładem jest katastrofalny spadek przewozów w relacji Trójmiasto – Warszawa, wynikający z wygaszenia potoków pasażerskich w tym ciągu, spowodowany ograniczeniem przepustowości modernizowanego ciągu E65 i wieloletnim wydłużeniem czasu przejazdu dla pociągów pasażerskich, a także koniecznością stosowania objazdów dla pociągów towarowych niezelektryfikowaną linią 201.

Wszystkie te działania bardzo niekorzystnie odbiły się na przewoźnikach kolejowych będących beneficjentami przecież głównymi prowadzonych modernizacji infrastruktury kolejowej.

Prefabrykaty szansą na przyśpieszenie inwestycji

W zdecydowanej większości przypadków istniała możliwość znacznego skrócenia czasu realizacji inwestycji, w tym szczególnie w zakresie obiektów inżynieryjnych, poprzez zastosowanie elementów prefabrykowanych. Wykorzystanie modułowych konstrukcji infrastrukturalnych, wykonywanych głównie z żelbetonu w specjalistycznych zakładach i dowożonych bezpośrednio na plac budowy dokładnie w czasie zaplanowanego ich montażu, mogłoby znacząco wpłynąć na skrócenie czasu realizacji wielu inwestycji. Natomiast skrócenie czasu remontu czy modernizacji bezpośrednio przekłada się na krótszy czas zamknięć torowych, a więc ogranicza straty u przewoźników.

Możliwość wykonania elementów przepustów, kanałów, mostów, peronów, budynków czy nawierzchni przejazdów kolejowych w pełni kontrolowanych warunkach specjalistycznego zakładu, daje gwarancję jakości, spełnienia wszystkich parametrów technicznych i znacznie dłuższej trwałości niż w przypadku wykonywania tych samych elementów bezpośrednio na placu budowy.

Ponadto montaż gotowych elementów np. przepustów w korpusie nasypu kolejowego, pozwala znacząco skrócić czas wyłączenia odcinka linii kolejowej z ruchu i ograniczyć go jedynie do czasu realizacji prac ziemnych i montażowych z pominięciem wielodniowego procesu szalowania, zbrojenia, zalewania i tężenia betonu, co przy odpowiedniej organizacji pracy może dać oszczędności nawet 60 dni. Przekłada się to bezpośrednio na ograniczenie kosztów reorganizacji ruchu, szczególnie pasażerskiego, a pośrednio poprzez skrócenie czasu wyłączenia toru z ruchu, także na zmniejszenie stopnia utraty przychodów spowodowanego odejściem pasażerów lub klientów towarowych niezadowolonych z braku możliwości realizacji usługi przewozowej. Daje to też wymierne efekty ekologiczne poprzez zmniejszenie zużycia energii na korzystanie przez pociągi z dłuższych tras objazdowych.

Zastosowanie elementów prefabrykowanych daje gwarancję spełnienia wszelkich rygorystycznych norm jakościowych i wytrzymałościowych, poprzez możliwość pełnej kontroli warunków tężenia betonu oraz stosowania profesjonalnej kontroli jakości na każdym etapie produkcji prefabrykatu, co jest trudne lub wręcz niemożliwe w przypadku tradycyjnego wykonywania obiektów na placu budowy.

Uwzględniając powyższe argumenty i postulaty szerokiego grona użytkowników infrastruktury, apelującego o zmniejszenie uciążliwości i przyśpieszenie prac modernizacyjnych, należy w nowej perspektywie unijnej na lata 2014-2020 znacznie szerzej zacząć stosować w procesie modernizacji infrastruktury kolejowej elementy prefabrykowane, niż to było czynione dotychczas. Pozwoli to na znaczne skrócenie procesu inwestycyjnego, także poprzez możliwość realizacji prac w nocy, tak jak to jest realizowane w pozostałych krajach europejskich.